تجربۀ تفکر

به نام خداوند جان و خردآیین سوگ سیاوش ریشه در فرهنگ باستانی مردمان ایرانی (از شمال غرب افغانستان تا فارس و لرستان در ایران) دارد.چنانکه در شاهنامهٔ استاد فردوسی آمده است، تبار سیاوش از مادر به گرسیوز تورانی میرسید و پدرش کاووس شاه ایران بود.او به لابهٔ از سر ترس افراسیاب و برای جلوگیری از جنگ، با تورانیان پیمان آشتی میبندد و‌ به پشتوانهٔ همین پیمان به توران‌ میشود. در آنجا گرسیوز بدو رشک میبرد و با ترفند و فریب، به دامش میکشد و اینچنین سیاوش به دستور افراسیاب، ناجوانمردانه و مظلومانه، دور از وطن، کشته میشود.با رسیدن خبر این قتل ستمگرانه، سراسر ایران سوگوار میشوند اما زمانی نمیگذرد که شورها میخوابد. پس از درآمدن فرزند فرهمند سیاوش، کیخسرو به ایران و بر‌تخت‌نشستن و نیروگرفتن دولت جوان او، باز شور کین‌ستانی بالا میگیرد و بر پایهٔ شاهنامه، آتش نبرد فرجامین ایران (و همپیمانانش در منطقه شامل افغانستان، سوریه، یمن، عراق و حتی عربستان) با‌ توران سر برمیزند و تا بریده‌شدن کامل دست توران از ایران و ‌نابودی آن پی گرفته میشود.به هر نامداری و خودکامه‌ای*نبشتند بر پهلوی نامه‌ایکه: «پیروز کیخسرو از پشت پیل،بزد مهره** و گشت گیتی چو نیلمه آرام بادا شما را مه خوابمگر ساختن، رزم افراسیاب»چو برخواند آن نامه هر مهتری،کجا بود در پادشاهی سری،ز گُردان گیتی برآمد خروشزمین همچو دریا برآمد به جوش(نامهٔ باستان، استاد کزازی ، ج۵، ابیات ۳۹۰۸- ۳۹۱۲)متن موزون زیر بر این پایه نوشته شده‌ به دو شهید'>شهید'>شهید عزیز این سالهای اخیر که بر دل تمامی ایرانیان وطن‌دوست داغ نهادند پیشکش شده است:آن نازنین‌سیاوش، چشم و چراغ ایران،خون‌ ورا چرا ریخت دست پلید توران؟او را «فریب سازش» در چنگ مرگ افکندنامرد مردمش، نام، «دام تنش» نهادند تجربۀ تفکر...

یادداشت نخستبه نام خداوند جان و خردامشب در #حوزه_هنری_خراسان_رضوی با جمع دوستانی فرهیخته از موضوع #هویت_ایرانی در #شاهنامه_فردوسی بحث کردیم.شاهنامه گزارش تاریخ داستانی-شدهء پیشااسلام ایران بر پایهء مایه های فرهنگی پسااسلام است.این مایه‌های فرهنگی شامل برخی آرای معتزله هم میشود.من از نظریهء #تداوم_فرهنگی به جای #گسست_فرهنگی دفاع کردم. هویت را نیز بیان دیگری از ماهیت دانستم و بر اساس دو مفهوم #امکانات_وجودی و #فعلیات_موجودی آن را به دو روش پیشینی-لمی و پسینی-إنی تعریف-شدنی دانستم.امکانات وجودی بذرهایی فرهنگی است که گرچه ممکن است نمود حداکثری نداشته باشند اما افق آینده را تعیین میتوانند کرد.فعلیات موجودی اغلب به کار آسیب-شناسی فرهنگی و جامعه-شناختی میآیند.از مهمترین مواریث فرهنگی پیشااسلام #آیین_زردشت است که مهمترین وجوهش خداشناسی مبتنی بر باور به مبدا الهی و معاد و مفهوم بنیادی #صدق (اشه، ارته) که به صورت واژه اهلیت (اهل و صالح بودن) به ما رسیده و نیز درویش-نوازی است. مفهوم درویش چنان در آیین زردشت محوریت دارد که به تعبیر نویسنده ای شاید بتوان آن را معادل خود زردشتی یا فرد معتقد به آیین مزدیسن گرفت.شخصیتهای مطرح در متون اوستایی نیز از دیگر مواریث فرهنگی پیشااسلام اند که در قیاس با شخصیتهای الوهی داستانهای باستان یونان و هند (خدایان) از والایی و اهلیت متمایزی برخوردار اند. در بخش دوم سخن در #حوزه_هنری_خراسان_رضوی از پیوند زبان فارسی با هویت ایرانی سخن گفته شد.گفتیم که #هویت با #ماهیت نوعی همسنخی بلکه وحدت و یگانگی دارد (ماهیت= ما+هی + یت؛ هویت= هو+یت؛ چه-استی، چیستی).ماهیت در فلسفه دو معنا دارد:۱) ما يُقالُ فی جوابِ ماهو (برابربا تعریف و مفهوم اصیل)۲) ما بِهِ التح تجربۀ تفکر...